7 دی 1387 / 28 ذی الحجه 1429 / 27 دسامبر 2008

آيت الله حاج شيخ حسين غفاري آذرشهري درزندان رژيم خودكامه پهلوي بدست شكنجه گران ساواك به شهادت رسيد. آيت الله غفاري تحصيلاتش را درزادگاهش آذرشهرو سپس قم پايان رساند. او بعد ازكودتاي 28مرداد مجله‏‎اي هفتگي بنام«الدّينُ والحَيات» منتشركرد. اين مجله بعد از مدتي توقيف شد و آيت الله غفاري تحريركتابهايش را شروع كرد و ازسال1341شمسي با ايراد سخنراني‎هاي سياسي به افشاي مفاسد رژيم پهلوي پرداخت عاقبت پس از مجالس متعدد سخنراني‏ درشب دوازدهم محرم الحرام سال1342شمسي هنگاميكه ازمراسم سخنراني بازمي‎گشت، رژيم اورا دستگيرو زنداني كردند. آيت الله غفاري سرانجام درتيرماه درتهران دستگيرشد و پس ازشكنجه‎هاي بسياربه دست عمال سرسپرده درحاليكه جسمش متلاشي شده بود به شهادت رسيد.
فرمان حضرت امام خميني(ره)مبني برتشكيل نهضت سوادآموزي وبسيج عمومي براي مبارزه با بيسوادي صادرشود. درآن زمان به همه مردم توصيه شده بود كه دراين امرمهم شركت كنند و شخصاً درراه سوادآموزي بيسوادان كشوربكوشند. حضرت امام خميني (ره) تأكيد فرمودند كه هركس درهرجا به هرنحوي كه ازدستش برمي‎آيد بيسوادان را ياري كند تا آنها نيزازنعمت خواندن و نوشتن برخورداركردند. متعاقب اين فرمان نهضت سوادآموزي به منظور سازماندهي به اين امرمهم ايجادشد. دربخشي ازپيام تاريخي حضرت امام (ره) دراين باره آمده است: «مايه بس خجلت است كه كشوري كه مهد علم و ادب بوده درسايه اسلام زندگي مي‎كند كه طلب علم فريضه دانسته است ازنوشتن و خواندن محروم باشد. ما بايد درسهايي ازمدت، فرهنگ وابسته كشورمان را به فرهنگ مستقل و خودكفا تبديل كنيم و اكنون بدون ازدست دادن وقت براي مبارزه با بيسوادي به طور ضربتي و بسيج عمومي قيام كرد انشاءالله درآينده نزديك هركس نوشتن و خواندن ابتدايي را آموخته باشد؛ براي اين امرلازم است تمام بيسوادان براي يادگيري و تمام خواهران و برادران بازبراي ياددادن بپاخيزند». (روز نهضت سواد آموزی)
آيت‏اللَّه سيد محمدباقر موسوي همداني در سال 1304ش (1344ق) در همدان به دنيا آمد و تحصيلات ابتدايي را در بيجار پشت سر گذاشت. وي در 16 سالگي به قصد تحصيل علوم ديني راهي قم و تهران شد و از استادان آن بهره گرفت. با ورود آيت‏اللَّه بروجردي به قم، آيت‏اللَّه موسوي به درس ايشان حاضر شد و همزمان از درس اصول امام خميني و درس تفسير علامه طباطبايي بهره جست. پس از مدتي به درخواست و تشويق علامه طباطبايي، آيت‏اللَّه موسوي همداني براي اولين باره ترجمه دقيق و كاملي از تفسير شريف الميزان را به فارسي به انجام رساند و در چهل جلد منتشر نمود. از ديگر تاليفات اين فقيه بزرگوار، ترجمه تحرير الوسيله در 3 جلد، پاسخ به پرسش‏ها در 2 جلد و حاشيه بر جواهر در 22 جلد مي‏باشند. آيت‏اللَّه موسوي همداني سرانجام در هفتم دي 1379ش برابر با اول شوال 1421ق در 75 سالگي درگذشت و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.
اوجگيري نهضت اسلامي و انجام تظاهرات سراسري در تمامي شهرهاي ايران به ويژه در چند ماهه آخر حاكميت رژيم شاهنشاني باعث شد تا در بسياري از شهرها، اين راهپيمايي‏ها، با دخالت مأموران حكومت نظامي و كشتار مردم بي‏گناه، به خاك و خون كشيده شود. در قزوين نيز اين وضعيت ادامه داشت و مردم خشمگين، علاوه بر راهپيمايي، به تشييع جنازه شهدا مي‏پرداختند و در طي آن، مراتب انزجار خود را از جنايات رژيم پهلوي اعلام مي‏كردند. در اين ميان در روز هفتم دي ماه 1357، مأموران انتظامي به سوي مردم شليك كردند و در حدود بيست نفر را به شهادت رساندند. از اين رو، تشييع جنازه شهداي حوادث هفتم دي، در فرداي آن روز باحضور هزاران نفر از مردم معترضِ قزوين انجام گرفت كه اين مراسم نيز با هجوم مأموران به خاك و خون كشيده شد. قتل عام مردم در شهرهاي مختلف كشور در نهايت باعث اتحاد بيشتر آحاد ملت براي سرنگوني رژيم پوسيده شاهنشاهي گرديد و در كمتر از يك ماه و نيم بعد، بهار آزادي را براي ايران به ارمغان آورد.
واقعه حرّه بوقوع پيوست. دراين سال مردم مدينه، مروانِ بن حَكَم عامِل يزيد را ازمدينه بيرون راندند زيرا ازظلم به تنگ آمده بودند. بعد ازاين رويداد مسلم بن عُقبَه با سپاهي عظيم ازشام به طرف مدينه حركت كرد و دست خود را به خون مردم اين شهرآلوده كرد. كشتارمسلم بن عُقبَه درتاريخ صدرالسلام بي سابقه ذكرشده است؛ بطوريكه دربرخي منابع آمده است كه بيش از10000تن بدست مسلم بن عُقبَه كشته شدند.
« اِبن حَجَرعَسقَلاني» فقيه، محدث و مورخ بلندپايه مصري درگذشت. او همچنين شاعري توانا بود. ابن حجراز10سالگي سفري طولاني را آغازكرد و هرجا فقيهي مي‎يافت بي درنگ به ديدارش مي‎شتافت و ازمحضرش بهره مي‎برد. ابن حجردرآغازتدريس، درمدارس متعددي همچون صالحيّه و منصوريّه جلسات درس داشت و شيفتگان درسهاي او بويژه فقه و تفسيربسياربودند. ازآثارابن حجر«تاريخ اَبناءُ الغمرو لِسانُ الميزان و فَتحُ الباري في شرحِ حديثِ البُخاري» را مي‎توان نام برد.
ستارخان ملقب به سردارملي ازرهبران مبارزو آشتي ناپذيرنهضت مشروطه براثرجراحت ناشي ازاصابت گلوله به شهادت رسيد. ستارخان روحي بلند و بي‎تاب داشت و ازحاكمان و زمامداران ستمگرو بي كفايت قاجاريه كينه‎اي عظيم دردل داشت. اوبا باقرخان كه مجاهدي آزاديخواه بود همنوا شد و پس ازمدتي با فتح شهرهاي متعدد، به طرف تهران حركت كرد. ستارخان درفتح تهران با مجاهدان جنوب ايران و گيلان همكاري و سرانجام جان خود را دراين راه نثاركرد. مخالفان نهضت مشروطه ستارخان و همراهانش را درباغي نزديك تهران به گلوله بستند و ستارخان چند روز بعد شهيد شد و پيكرش درباغ طوطي حرم حضرت عبدالعظيم(ع) به خاك سپرده شد.
8) 28ذيحجه سال1332هجري قمري:شِبلي نعماني ازنويسندگان كشورهندوستان درگذشت. او درتاريخ و فلسفه دانشمندي بزرگ بود و به سبب داشتن قريحه شاعري، اشعاربسياري نيزسروده است. شبلي براي تحصيل علم مسافرتهاي بسياري كرد و بعد ازبازگشت به وطن دركالج علي گربه تدريس پرداخت. وي همچنين براي آگاه كردن مسلمانان هندي مجله‎اي بنام«اَلنَّدوَه» دايركرد. ازآثارشبلي نعماني«شِعرُ العَجَم، مقالات شبلي و ديوان شبلي» را مي‎توان نام برد.
يوهان كِپلِرمنجم و رياضيدان آلماني دراين كشورمتولد شد. اوابتدا درمدرسه پروتستانها و سپس دردانشگاه توبينگن تحصيل كرد و بعد دركراتس اتريش به تدريس پرداخت. كپلربعدها با تيكوبراهه منجم معروف آشنا شد و به دعوت او به پراگ رفت و مدتي با او تحقيقات علمي مشتركي انجام داد كه حاصل آن تهيه جدول رُدُلفي بود. كپلرواضع قوانيني است كه درنجوم و رياضيات بنام او به«قوانين كِپلِر» معروف شد. او همچنين قواعد عادي تعيين فاصله كانونهاي عدسيهاي ساده و درشت نمايي ميكروسكوپ را عرضه كرد. كپلردرزمينه هندسه نيزتحقيقات وسيعي انجام داد و چند اثرتأليفي همچون نجوم جديد را ازخود به يادگارگذاشت.
لوئي پاستور شيميدان، پزشك و ميكروب شناس فرانسوي دردهكده‎اي كوهستاني درفرانسه متولد شد. او اگر چه دردوران تحصيلي پيشرفت زيادي نداشت، عاقبت ازدانشگاه سوربن فرانسه دكتري خود را گرفت و درمقام استاد شيمي به تدريس و تحقيق مشغول شد. تحقيقات پاستوردرباره ساختمان شيميايي موادآلي ازمراجع مهم گسترش علم شيمي آلي است و درهمين تحقيقات او دريافت كه عمل تخميرناشي ازوجود موجودات ريززنده است و سرانجام مطالعات و تحقيقات مستمرپاستورمنتهي به كشف روش پاستوريزاسيون يا ميكروب زدايي شد. پاستور پس ازكشف ميكروب درسال1885ميلادي نخستين واكسناسيون را عليه بيماري هاري با موفقيت انجام داد.
از جمله روش‏هاي آماري در روان‏شناسي اجتماعي، مراجعه به عقايد و آراء عمومي است. روان‏شناسان اجتماعي تلاش كرده‏اند با استفاده از فنون و روش‏هاي آزمايشي، راه‏هايى براي اندازه‏گيري و توجيه رفتار انسان‏ها به دست آورند. در اين راستا، منشاء پيدايش و چگونگي شكل‏گيري عقايد و افكار، تأثير روابط بين‏المللي بر افراد و مسائلي از اين قبيل مورد توجه قرار مي‏گيرد. به عبارت ديگر، امور اجتماعي، سياسي و اخلاقي به طور عام و يا وضعيت رفتار و اخلاق يك فرد، به طور خاصْ ضمن مراجعه به مردم آن جامعه مورد بررسي قرار مي‏گيرد. استخراج عقايد و آراء عمومي به اين صورت، به ويژه در امور سياسي و تجاري، رواج يافته و فراگير شده است. بر اين اساس، جورج هاوس گالوپ يكي از متخصصين استفاده از روش‏هاي آماري در مطالعه افكار و عقايد عمومي، در 27 دسامبر 1935م مؤسسه استخراج عمومي را بنياد نهاد كه به نام خود وي گالوپ خوانده مي‏شود. مخارج اين مؤسسه از حق اشتراك مؤسسات تبليغاتي و توليدي در ايالات متحده امريكا تأمين مي‏شود. بسياري از كشورهاي جهان در مواردي گوناگون، جهت اطلاع از افكار عمومي به اين مؤسسه مراجعه مي‏كنند. با اين حال گالوپ به عنوان بزرگ‏ترين و معتبرترين مركز آمارگيري جهان در رابطه با افكار عمومي، غالباً در خدمت اهداف و منافع قدرت‏هاي سياسي و اقتصادي امريكا قرار گرفته و در جهت مطامع آنان گام برمي‏دارد.
صندوق بين‏المللي پول موسوم به ايمف در ژوئيه 1944م با شركت 44 كشور تأسيس گرديد و مفاد قراردادِ صندوق در 27 دسامبر 1945م به اجراء گذاشته شد. اين صندوق داراي هيأت مديره، هيأت اجرايى و مدير كل است و به طور سالانه تشكيل جلسه مي‏دهد. اهداف صندوق بين المللي پول كه از سازمان‏هاي تخصصي سازمان ملل متحد و در عين حال، يك نهاد مستقل بين‏المللي است عبارتند از: تسهيل همكاري پولي بين‏المللي؛ ايجاد ثبات در نرخ برابري ارزها و تنظيم اين نرخ‏ها، كمك به برقراري يك نظام چند جانبه، پرداخت‏هاي ارزي و از ميان برداشتن محدوديت‏هاي ارزي، ارائه كمك‏هاي لازم براي تامين منابع مالي كشورها در جهت حفظ موازنه پرداخت آن‏ها. وظيفه اصلي ايمف، تامين اعتبارات موردي و موقت براي اعضايى است كه در موازنه پرداخت‏هاي خود با مشكل مواجه شده‏اند. در عوضْ كشورهايى كه از اين اعتبارات استفاده مي‏كنند موظفند اصلاحاتي را كه صندوق بين‏المللي پول براي رفع اين اشكالات توصيه مي‏نمايد، اجرا كنند. حق راي در صندوق بين‏المللي پول بر اساس ميزان سهام است، به همين دليل، كشورهاي غربي به ويژه امريكا كه مقر اين نهاد است، نفوذ فراواني در اين سازمان دارند. از اقدام‏هاي مهم اين صندوق، سرمايه‏گذاري در طرح‏هاي سودآور و اعطاي وام به اعضا است. با وجود اين، شرايط سودجويانه و غيرواقع بينانه اين صندوق براي پرداخت وام، باعث اعتراض كشورهاي وام گيرنده شده است. تعداد اعضاي صندوق بين‏المللي پول تا سال 2002م، 181 كشور مي‏باشد.
در 19 سپتامبر 1979م، حفيظاللَّه امين رئيس جمهور پيشين افغانستان، در پي يك كودتاي خونينِ درون حزبي، نور محمد تركي رئيس جمهور وقت را سرنگون ساخت و خود زمام امور را در دست گرفت. به قدرت رسيدنِ امين ناشي از ناتواني حكومت تركي در سركوب قيام اسلامي ملت مسلمان افغانستان بود. ولي روس‏ها به حفيظاللَّه امين كه در صدد نزديكي به امريكا و ايجاد تعادلي در روابط افغانستان با شرق و غرب بود بدگمان شدند و در 27 دسامبر 1979م، با پياده كردن بيش از پنج هزار نفر از نيروهاي هوابرد خود در كابل، حكومت 98 روزه حفيظاللَّه امين را سرنگون ساختند. دولت شوروي در توجيه تجاوز نيروهاي خود به افغانستان مدعي شد كه به تقاضاي دولت افغانستان و براي دفع خطري كه از خارج، اين كشور را تهديد مي‏كرد در افغانستان نيرو پياده كرده است، در حالي كه اگر دولت افغانستان از شوروي تقاضاي كمك كرده بود، حفيظاللَّه امين، رئيس قانوني اين دولت به دست نيروهاي اشغال‏گر به قتل نمي‏رسيد. پس از قتل حفيظاللَّه امين، بَبرك كارمل كه همراه نيروهاي شوروي وارد كابل شده بود به رياست جمهوري افغانستان انتخاب شد ولي مردم افغانستان در برابر نيروهاي مهاجم و رئيس جمهور منصوب آن‏ها سر به مقاومت برداشتند و دولت شوروي براي رويارويى با مجاهدان مسلمان افغان ناچار شد نيروهاي خود در افغانستان را در اوايل دهه 1980م تا يك‏صد هزار نفر افزايش دهد. دخالت نظامي شوروي در افغانستان با مخالفت شديد غرب و كشورهاي مسلمان جهان روبرو شد و نيروهاي مخالف رژيم دست نشانده افغانستان كه با دريافت اسلحه و كمك‏هاي مالي از خارج تقويت مي‏شدند در نقاط مختلف افغانستان سر به شورش برداشتند. دولت شوروي سرانجام پس از هشت سال جنگ بي‏حاصل، شكست در برابر مجاهدان افغان را پذيرفت و خاك اين كشور را ترك كرد. (ر.ك: 16 مه)
دولت‏هايى كه پس از استقلال الجزاير در سال 1962م بر سر كار آمده بودند، علي‏رغم اكثريت مسلمانان در اين كشور، نه تنها مبناي اسلامي نداشتند بلكه سرسختانه با افكار اسلامي نيز مبارزه مي‏كردند. در اين ميان با تشكيل جبهه نجات اسلامي الجزاير و حمايت مردم از آن، بنيادگرايان اسلامي كه از موقعيت اجتماعي محكمي برخوردار بودند خواستار برگزاري هر چه زودتر انتخابات پارلماني گرديدند. دور اول انتخابات در 27 دسامبر 1991م با روي كار آمدن مجدد شاذلي بن جديد رئيس جمهور وقت الجزاير و پيروزي گروه‏هاي اسلامي پايان يافت. اما بن جديد كه از پيروزي بنيادگرايان اسلامي احساس خطر مي‏كرد و از سوي نظاميان و گروه‏هاي مخالف اسلام گرايان نيز به شدت تحت فشار بود از مقام خود استعفا داد و جاي خود را به يك شوراي چهار نفره مركب از سه تن از افسران عالي رتبه ارتش و نخست‏وزير سپرد. شوراي مزبور در اوايل سال 1992م تشكيلات بنيادگرايان اسلامي را منحل كرد و آراء حدود چهارصد شهر و آبادي را كه اسلام گرايان در آن‏ها به پيروزي رسيده بودند باطل نمود. اين مساله دامنه اختلافات بين دولت و اسلام گرايان را هر چه بيشتر گسترش داد و زد و خوردهاي خياباني را شدت بخشيد. اين درگيري‏ها در سال‏هاي دهه 1990م با شدت و ضعف ادامه يافت تا اين‏كه انتخابات پارلماني الجزاير در ماه مه 2002م با پيروزي جبهه آزادي بخش ملي به انجام رسيد و درگيري‏ها پايان پذيرفت.